FIO

Inicjatywa realizacji niniejszego projektu zrodziła się w sytuacji braku kompleksowego wsparcia i informacji o możliwościach pomocy dla rodzin uwikłanych w przemoc domową.

Zasadniczym celem projektu było stworzenie na gruncie gmin powiatu gorzowskiego systemu współpracy pomiędzy wszystkimi instytucjami i placówkami, których pracownicy mogą zidentyfikować przemoc w rodzinie, potrafią podjąć interwencję i współdziałać w procesie pomocy ofierze i jej rodzinie. Projekt niniejszy zmierzał również do poszerzenia poziomu wiedzy na temat przemocy domowej, podniesienia skuteczności działań służb pomagających ofiarom i pracujących ze sprawcami, a także do zwiększenia społecznego zaangażowania w sprawę przeciwdziałania przemocy. Tworzenie gminnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest zadaniem własnym gmin, zaś działania zawarte w projekcie miały charakter nowatorski, a ich głównym celem było wykreowanie dobrych praktyk w zakresie interdyscyplinarnego podejścia do problemu, jakim jest przemoc w rodzinie.

W ramach projektu zrealizowano stepujące działania:

  • Szkolenia „Zespoły interdyscyplinarne. Budowa partnerstw instytucjonalnych na rzecz przeciwdziałania przemocy” – 8 szkoleń dla 7 gmin, 8 szkoleń x 16 godzin, w sumie 128 godzin dla 90 osób.  Rezultatem szkolenia jest zapoznanie z zasadami, celami i metodami pracy zespołów interdyscyplinarnych, przybliżenie idei pracy w takich zespołach, gdzie łączone są kompetencje osób i służb w pomocy osobom dotkniętym przemocą oraz nauka pracy w takich zespołach. W efekcie szkolenia uczestnicy potrafią inicjować współpracę zespołów, opracowywać strategie pomocy, wdrażać ją i monitorować. Dodatkowo udział w szkoleniach zaowocował nawiązaniem współpracy pomiędzy służbami pracującymi w obszarze przemocy w powiecie gorzowskim oraz poznaniem rozwiązań i metod stosowanych w pracy z ofiarami i sprawcami przemocy domowej.

  • Konsultacje w SOW - 44 godzin konsultacji prawnika, 44 godzin konsultacje pedagoga, w sumie 88 godzin

  • Szkoła Umiejętności Społecznych – w dwóch cyklach; na jeden cykl składać się będzie 10 spotkań – 20  spotkań po 4 godziny w każdym cyklu – w sumie 80 godzin dydaktycznych dla 26 osób. Zajęcia SUS zorganizowano w Gorzowie Wlkp. oraz Kostrzynie nad Odrą.

  • Zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci – 80 godzin dla 10 osób, towarzyszące Szkole Umiejętności Społecznych i ją uzupełniające.

Uczestnicy powyższych działań nabyli umiejętności społeczne tj. ocena swoich możliwości i zdolności, rozpoznawania, wyrażania i akceptowania uczuć, a także radzenia sobie z tzw. trudnymi uczuciami w duchu poszanowania godności osobistej człowieka, umiejętności aktywnego, wspierającego słuchania, wyrażania rodzicielskich oczekiwań i ograniczeń w taki sposób, by były one przez dziecko respektowane. Zajęcia pozwoliły na nawiązanie efektywnej współpracy z dzieckiem, modyfikowanie niepożądanych lub nieodpowiednich zachowań bez stosowania przemocy, edukację matek w zakresie  rozwoju potrzeb dziecka, zagrożeń, czynników ryzyka i profilaktyki, kontaktu z dzieckiem, komunikacji i rozwiązywania problemów, znaczenia norm i wymagań w rozwoju dziecka. Uczestnicy zajęć pozyskali wiedzę w zakresie praw przysługujących ofiarom przemocy oraz możliwości pozyskania pomocy, co w efekcie doprowadziło do zwiększenia ich świadomości odnośnie problematyki przemocy.

„Zespoły interdyscyplinarne. Budowa partnerstw instytucjonalnych na rzecz przeciwdziałania przemocy” Program szkolenia obejmował następujące zagadnienia:

- Prawo w praktyce – zagadnienia prawne dotyczące przemocy domowej i praktyka ich stosowania

- Ofiary przemocy – Definicje, rodzaje, mechanizmy przemocy, sytuacja psychologiczna osób doznających przemocy

-Sprawcy przemocy – cykl przemocy, praca ze sprawcą, interwencje, rola sprawcy w rodzinie, formy oddziaływania na sprawcę

- Praktyka stosowania Niebieskich  Karty – procedura i wdrażanie

- Budowanie zespołów interdyscyplinarnych – współpraca służb w systemie lokalnym, rodzaje zespołów, planowanie pracy w zespole interdyscyplinarnym, praca nad przypadkiem– Celem zajęć było zapoznanie z zasadami, celami i metodami pracy zespołów interdyscyplinarnych, uzasadnienie podejścia interdyscyplinarnego łączącego kompetencje osób i służb w pomocy osobom dotkniętym przemocą, pokazanie rozwiązań systemowych oraz nauka pracy w zespołach interdyscyplinarnych.


Metody pracy stosowane w ramach szkolenia to:

•    Edukacja (prezentacje)

•    Zajęcia seminaryjno - warsztatowe w trakcie, których w oparciu o przygotowane przypadki (wzięte z doświadczeń naszych i uczestników) nauka pracy interdyscyplinarnej:

-    inicjowanie współpracy

-    wspólne opracowanie strategii z podziałem zadań w zależności od kompetencji

-    wdrażanie, realizacja i monitorowanie tej strategii.

•    Ćwiczenia symulacyjne

•    Analiza kazusów


W szkoleniach udział wzięli przedstawiciele instytucji zajmujących się tematyką przemocy w rodzinie, a więc Policji, Kuratorów, Oświaty, Służby Zdrowia, Ośrodków Pomocy Społecznej, Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z poszczególnych gmin, Specjalistycznego Ośrodka Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Szkolenia miały charakter praktyczny i nastawione były na osiągnięcie rezultatów tak, aby uczestnicy uczyli się działań strategicznych, podporządkowanych celowi (dostosowanych do celów ważnych dla  klientów). Stawka wynagrodzenia prowadzącego szkolenie obejmowała koszty dydaktyki, opracowania i przygotowania materiałów szkoleniowych dla uczestników oraz koszty dojazdu i wyżywienia.

Szkolenie obejmowało  16 godzin dydaktycznych (godzina dydaktyczna = 45 minut) w ciągu 2 dni. Zajęcia prowadzone były przez trenerów posiadających wykształcenia kierunkowe oraz doświadczeni w pracy w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Szkolenia odbyły się w następujących gminach powiatu gorzowskiego: Santok, Kostrzyn, Bogdaniec, Kłodawa, Lubiszyn, Deszczno oraz dwukrotnie w Gorzowie – zamiast planowanej Witnicy, która to gmina nie była zainteresowana udziałem w projekcie.


W ramach działań dotyczących pomocy i poradnictwa osobom zagrożonym i dotkniętym przemocą w rodzinie zorganizowane zostały konsultacje pedagogiczne i prawne oraz cykl zajęć z zakresu umiejętności społecznych i zajęć dla dzieci w siedzibie partnera Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie (SOW).

•    Konsultacje w SOW –Konsultacje, prowadzone od miesiąca września 2008 r., do połowy grudnia 2008 r. Konsultacje prawne, w formie dyżurów prawnika, odbywały się raz w tygodniu po 2 godziny w siedzibie partnera Specjalistycznego Ośrodka Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Prawnik przeprowadził w sumie 44 godzin konsultacji dla 35 osób. Konsultacje pedagogiczne, również prowadzone  w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, odbywały się cyklicznie – pedagog umawiał się na indywidualne spotkania z klientami. Przeprowadzono w sumie 44 godzin konsultacji dla 10 osób.

•    Szkoła Umiejętności Społecznych – odbyła się będzie w dwóch cyklach: wrzesień  - październik 2008 r. w Gorzowie Wlkp. Mimo nawiązanej współpracy z Gorzowskim centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej (OPS) nie udało się rekrutować uczestników do drugiej edycji SUS, stąd organizacja drugiej edycji w Kostrzynie nad Odrą w okresie październik - listopad 2008 r. Na jeden cykl składało się 10 spotkań. Zajęcia w Gorzowie Wlkp. odbywały się w Sali szkoleniowej partnera - Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia, raz w tygodniu, w wymiarze 4 godzin lekcyjnych. Zajęcia obejmowały tematykę komunikacji, asertywności, profilaktyki, uczuć, relacji w rodzinie, karania i nagradzania, poczucia własnej wartości, samodzielności, rodzeństwa i oczywiście przemocy domowej.

•    Równocześnie z zajęciami Szkoły Umiejętności Wychowawczych zorganizowane były zajęcia socjoterapeutyczne dla dzieci mam uczęszczających na zajęcia Szkoły. Pozwoliło to na równoczesną pracę nad relacjami i korekcję niepożądanych zachowań. A samym mamom pozwoliło na spokojny i bezstresowy udział w zajęciach, wiedząc, że dzieci są pod dobrą opieką. Zajęcia dla dzieci odbywały się w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Tematyka zajęć obejmowała zabawy ruchowe  – muzyczne i gimnastyczne oraz zabawy plastyczne. Podczas tych zajęć najważniejsza była twórcza zabawa. Użycie różnorodnych materiałów i technik (m.in. malowanie, lepienie, wycinanie oraz tworzenie form przestrzennych i collage) umożliwiło rozwijanie zdolności manualnych i wyobraźni, zwiększyło możliwości percepcyjne i spostrzeganie, poszerzyło pole wyobraźni i myślenia dziecka. Do programu włączono elementy bajkoterapii i artterapii. W pracy z dziećmi naszym celem było usprawnienie dokładnego spostrzegania, mowy, utrwalenie umiejętności orientacji przestrzennej, usprawnianie rozwoju grafomotorycznego, praca nad poprawą kontaktów międzyludzkich, rozwijanie umiejętności komunikacyjnych, empatii, asertywności. Zajęcia prowadzone były przez 2 osoby. Było to o tyle istotne, że usprawniło pracę w różnych grupach, zapewniło bezpieczeństwo zajęć, ale też pozwoliło na dokładną obserwację problemów, z jakimi borykały się dzieci uczestniczące w zajęciach, co pozwoliło na dostosowywanie zajęć do bieżących potrzeb.