Spis treści
"Zawsze możesz na kogoś liczyc"
Organizacje pozarządowe dysponują wielkim potencjałem aktywności w działaniach na rzecz
społeczeństwa. Istotną funkcją pełnioną przez organizacje jest dostarczanie usług społecznych. Jednak ich rola nie ogranicza się tylko do aktywnego obejmowania działaniami różnych grup społecznych, ale przede wszystkim wiąże się z wnoszeniem do realizacji usług społecznych specyficznej wartości dodanej, jaką są kompetencje – indywidualizacja działań wobec klientów, dopasowanie narzędzi do konkretnych grup i ich potrzeb, wysoka jakość usług, monitorowanie sytuacji beneficjentów w dłuższym horyzoncie czasowym, usamodzielnianie beneficjentów – tak, by sami sobie zaczynali dawać radę z problemami społecznymi oraz wyzwaniami rynku pracy.
BEZRADNOŚĆ jest negatywnym zjawiskiem towarzyszącym wielu problemom: osobistym, zdrowotnym, rodzinnym. Jej podstawą jest lęk, utrata nadziei, spadek energii życiowej i motywacji, nasilające istniejące problemy i uniemożliwiające ich przezwyciężenie. Dlatego też pracę nad przeciwdziałaniem i likwidacją bezradności należy uznać za podstawę pozytywnych zmian osobistych u osób potrzebujących pomocy.
Istotą WSPARCIA SPOŁECZNEGO jest zwiększanie możliwości przezwyciężania problemów (zdrowotnych, socjalnych, rodzinnych, wychowawczych, przemocy) przez osoby nimi dotknięte dzięki wzmacnianiu ich: zaradności i samodzielności, własnego wpływu i skuteczności w zaspokojeniu potrzeb, zwiększaniu aktywności - poprzez zwiększanie kompetencji w zakresie pomocy i samopomocy oraz tworzenie miejsc sprzyjających powstawaniu i umacnianiu pomocnych więzi społecznych.
GŁÓWNA IDEA Wsparcia Społecznego odnosi się do budowania, podtrzymywania i umacniania więzi międzyludzkich między osobami w sposób naturalny najbliżej ze sobą związanymi – przede wszystkim znajomymi, osobami o podobnych problemach, członkami rodziny, sąsiadami. W tym upatrujemy najważniejszy czynnik sprzyjający uzyskiwaniu przez ludzi pozostających ze sobą we wzajemnych relacjach pomocy i wsparcia, korzystania nawzajem z własnych doświadczeń, wzajemnego mobilizowania się oraz podtrzymywania nadziei.
Zgodnie ze stanem badań naukowych oraz dobrych doświadczeń krajów, w których takie formy rozwiązywania problemów mają długoletnia tradycję dwa zjawiska okazują się w największym stopniu dynamizować skuteczność rozwiązywania problemów społecznych:
- nowe umiejętności, większa świadomość oraz udział osób dotkniętych problemami w ich wzajemnym rozwiązywaniu
- więzi między osobami mającymi podobne problemy sprzyjające tworzeniu środowisk wzajemnej pomocy i wsparcia oraz społeczności wykorzystującej wszystkie posiadane możliwości wpływu na swoją sytuację
Ideą zaproponowanego Wam Programu Wsparcia Społecznego „Zawsze możesz na Kogoś liczyć”, jest stworzenie w województwie lubuskim szerokiej koalicji instytucji, organizacji i osób na rzecz budowania więzi społecznych oraz tworzenia form i miejsc ich wzmacniania i wykorzystywania, w sposób który pozwoli osobom mającym różne problemy czerpać z najbardziej naturalnych zasobów własnych i innych ludzi.
Zaproponowany Ruch Wsparcia Społecznego - to także najtańsza forma zwiększania możliwości i form rozwiązywania problemów osobistych i społecznych.
Głównym zadaniem inicjatywy Lubuskiego Stowarzyszenia Rozwoju Regionalnego „Rozwój” „Zawsze możesz na Kogoś liczyć” jest przede wszystkim tworzenie przez liderów społeczności oraz przez profesjonalistów SIECI MIEJSC SAMOPOMOCY i POMOCY WSPOMAGAJĄCYCH ROZWIĄZYWANIE NAJWAŻNIEJSZYCH PROBLEMÓW – w szczególności takich zjawisk jak: problemy zdrowotne, socjalne, rodzinne, wychowawcze, problemy dotyczące porządku publicznego i bezpieczeństwa oraz aktywizacji zawodowej i społecznej.
Głównym narzędziem Programu będzie prowadzenie przez nasze Stowarzyszenie LUBUSKIEJ SZKOŁY POMAGANIA „Rozwój”.
Elementy Programu do którego zapraszamy wszystkich zainteresowanych są kompilacją przynoszących wymierne efekty w osiąganych rezultatach działań wdrożonych miedzy innymi w Warszawie, Radomiu, Lesznie, Kostrzynie nad Odrą, Dębnie Lubuskim, Kożuchowie, Małomicach, Gorzowie Wielkopolskim.
Opiekunem merytorycznym zainicjowanego przez nasze Stowarzyszenie Programu jest znany w środowisku „pomocowym” Leszek. A. Kapler.
Prawa autorskie programu są zastrzeżone.
Celem Naszego Programu jest inicjowanie tworzenia miejsc wsparcia – Punktów – Ośrodków Wsparcia Społecznego, w których mogłyby być prowadzone podstawowe działania Ruchu Wsparcia Społecznego polegające na:
1. udzielaniu wsparcia emocjonalnego i prowadzeniu edukacji społecznej osobom doświadczającym różnych trudności życiowych
2. tworzeniu więzi i form oddziaływania służących temu celowi
Chodzi więc o stworzenie sieci Punktów istniejących przy wszystkich placówkach udzielających pomocy (służby zdrowia, pomocy społecznej, opiekuńczo-wychowawczych, świetlicach środowiskowych, wszędzie tam gdzie jest to potrzebne i możliwe). Pragniemy by instytucje publiczne dostrzegły w Ruchu Wsparcia Społecznego partnera w realizacji ich statutowych zadań na rzecz ludzi i zaspokajania ich potrzeb. Ofertą współistniejącą z pomocą profesjonalną w placówkach byłoby inicjowanie nieprofesjonalnych kontaktów między osobami o podobnych problemach w celu dzielenia się siłą, doświadczeniem i nadzieją. Osobą przyjmującą w I kontakcie byłby w nich więc w
zarówno profesjonalista (lekarz, pracownik socjalny, pedagog), jak i inny wolontariusz – osoba mająca doświadczenie w przezwyciężaniu własnych problemów w danym obszarze (zdrowie, sytuacja materialna, problemy rodzinne).
Wzorcem dla działalności OWS byłby Ruch AA – oparty na programie 12 Kroków, którego siła i osiągnięcia wyrażają się w tym, że wypracował takie formy i zalecenia, które stały się rzeczywistą alternatywą dla profesjonalnego leczenia.
Przewidujemy następujące rodzaje OWS - dla:
- kobiet
- osób z problemami zdrowotnymi
- osób w trudnej sytuacji socjalnej
- osób dotkniętych i zagrożonych przemocą
- osób z problemami wychowawczymi i rodzinnymi
- osób długotrwale bezrobotnych
- osób niepełnosprawnych
Sieć „Skarbców Otwieranych Sercem” – sklepików pomocy
W naszym Programie „Sklepik” jest niedochodową formą pobudzania aktywności i motywacji do podejmowania działań w zakresie udzielania pomocy innym ludziom. Formą „zapłaty” za świadczoną pomoc są towary zgromadzone w sklepiku (uzyskane od sponsorów) oraz usługi, z których można skorzystać „zakontraktowane” przez sklepik (np. korzystanie z siłowni, sali do ćwiczeń rehabilitacyjnych, lekcji nauki języka obcego, korepetycji, masażu, usług fryzjerskich itp.). Usługi świadczone byłyby przez osoby, których z różnych powodów nie stać na nabycie określonych towarów i usług. Ceny towarów i usług w sklepiku określone byłyby poprzez ilość godzin pracy społecznej na rzecz innych, którą trzeba wykonać, aby móc je uzyskać. Spodziewamy się więc, że faktycznie sklepik byłby z jednej strony formą zaspokajania różnych potrzeb w zakresie pomocy osobom indywidualnym, placówkom publicznym i organizacjom społecznym świadczącym pomoc, które zostaną zgłoszone do „sklepiku pomocy”, z drugiej – formą aktywizacji do działań na rzecz innych ludzi, tworzenia pomocnych więzi i wzajemnego wspierania się przez osoby mające różne problemy.
Powoływanie Ruchu Wsparcia Społecznego na jakimś terenie polegać będzie na:
- zorganizowaniu konferencji dla osób i instytucji świadczących pomoc „Forum Wsparcia Społecznego” (osiedlowe, wiejskie, miejskie, powiatowe, wojewódzkie)
- przeprowadzeniu akcji informacyjnej – medialnej i wydawniczej
- zadeklarowaniu przez zainteresowane osoby i instytucje przystąpienia do Ruchu i wzięcia udziału w realizacji któregoś z programów
Zawarta w Programie Ruchu koncepcja rozwiązywania problemów wymaga zmiany podejścia do osób wspomaganych przez instytucje i agendy zajmujące się udzielaniem pomocy w różnej formie – na bardziej upodmiotawiające ich klientów poprzez: współpracę z nimi, motywowanie, uświadamianie i edukację, aktywizowanie oraz wzmacnianie wszelkich inicjatyw ludzi zmierzających do brania odpowiedzialności za swoją sytuację. Program Ruchu Wsparcia Społecznego zakłada więc współpracę z placówkami zajmującymi się profesjonalną pomocą w zakresie powyższych problemów: placówkami służby zdrowia (szpitale, przychodnie), ośrodkami pomocy społecznej, placówkami opiekuńczymi, oświatowo-wychowawczymi i szkołami, policją i strażą miejską.
ADRESATAMI PROGRAMU RUCHU WSPARCIA SPOŁECZNEGO są:
- osoby chore - pacjenci oddziałów szpitalnych i poradni leczenia poszpitalnego skierowani przez personel służby zdrowia lub zgłaszający się sami,
- rodzice dzieci mających problemy oraz same dzieci i młodzież skierowani przez pedagogów szkolnych lub zgłaszający się sami .
- osoby znajdujące się w trudnej sytuacji socjalnej – przede wszystkim - klienci Ośrodków Pomocy Społecznej skierowani przez pracowników socjalnych lub inne osoby mające takie problemy zgłaszające się same
- osoby dotknięte lub zagrożone przemocą kierowane przez policję, straż miejską lub zgłaszające się same
- liderzy organizacji społecznych i placówek publicznych świadczących usługi w zakresie udzielania pomocy: zdrowotnej, socjalnej, rodzinnej i wychowawczej, ochrony bezpieczeństwa i porządku
- osoby profesjonalnie, zawodowo zajmujące się udzielaniem pomocy: lekarze, pielęgniarki, psycholodzy, pedagodzy, pracownicy socjalni, kuratorzy sądowi, policjanci, straż miejsk.